RAID 5 jest jedną z najpopularniejszych konfiguracji ze względu na bezpieczeństwo, szybkość, uniwersalność i łatwą konfigurację. Rozwiązanie to jest stosowane nie tylko w dużych i zaawansowanych macierzach, ale również w rozwiązaniach nieprofesjonalnych do użytku domowego NAS.

Minimalna ilość dysków – 3 . Maksymalna ilość zależy od konfiguracji kontrolera. W RAID 5 Dane są dzielone na paski i dystrybuowane równomiernie na dyskach fizycznych , w przeplocie. Do każdego pojedynczego „wiersza” pasków danych wyliczana jest suma kontrolna (blok parzystości) i jest ona zapisana na każdym innym dysku fizycznym. Dlatego traci się pojemność jednego dysku w tej konfiguracji.

Dane zapisywane są na n dyskach w formie n-1 pasków i jednego paska parzystości. Zatem pojemność macierzy można ustalić: (n dysków - 1) x P pojemność dysku. To właśnie pojemność tego jednego dysku przeznaczana jest na dane parzystości. Przy czym warto zauważyć, że dane parzystości dystrybuowane są po równo na wszystkie dyski macierzy tak, by w razie awarii któregokolwiek z nich odtworzyć jego dane z pozostałych dysków.

Ta konfiguracja RAID jest szczególnie lubiana przez administratorów ze względu na dość łatwą konfigurację,  szybkość działania i częściowe zabezpieczenie danych przez nadmiarowy dysk. W razie awarii, zawartość uszkodzonego dysku jest wyliczana poprzez funkcję XOR po odczytaniu danych ze wszystkich pozostałych dysków woluminu.

RAID 5 – charakteryzuje się większą prędkością odczytu od pojedynczego dysku, natomiast prędkość zapisu zależy od konfiguracji. Warto w tym miejscu zauważyć, że zapis, czyli Tworzenie pasków danych i sum kontrolnych dla poszczególnych dysków, bardzo mocno obciąża tymi operacjami procesor, kontroler i dyski. Dlatego przeważnie trwa wolniej niż w pojedynczym dysku. Ale i tak nie są to duże spadki wydajności. Wszystko dlatego, że przy każdym zapisie blok parzystości musi zostać nadpisany od nowa, sumą kontrolną

Podczas odczytu z RAIDu, macierz odczytuje tylko dane - bez bloków parzystości, natomiast przy zapisie musi je tworzyć. Bloki parzystości odczytywane są dopiero gdy odczyt bloków danych będzie niemożliwy z któregokolwiek dysku. W przypadku odbudowy uszkodzonej macierzy, kontroler przechodzi w tryb Tymczasowej Rekonstrukcji, informując o tym Administratora. Niestety wiąże się to z dramatycznym spadkiem wydajności.

Problemy konfiguracji RAID 5

Macierz poziomu 5 jest odporna na awarię pojedynczego nośnika. Niestety często zdarza się, że dyski w macierzy są tej samej serii tego samego producenta i potrafią się uszkodzić w podobnym czasie. Ponad to, pozostałe dyski, oprócz uszkodzonego, mogą zawierać błędy nie wykryte przez kontroler (np.. błędy strefy serwisowej dysku). Wówczas dane mogą zostać utracone. W RAID 5 występuje również czasem problem z odczytaniem niewłaściwie zapisanych sum kontrolnych, które nie zgadzają się z blokami danych. W takim przypadku użyteczne dane mogą być zakłócone lub niedostępne. Najczęściej dzieje się tak podczas zmian konfiguracji podczas odbudowy (wystarczy, że kontroler napotka na uszkodzone sektory podczas odbudowy).

Odzyskiwanie danych z RAID 5

Odzyskiwanie danych z takiej macierzy może być bardzo żmudne i skomplikowane. Dużo zależy od pierwszych działań administratora. Ważne jest by nie narobić bałaganu w konfiguracji, gdyż właściwy odczyt metadanych może być kluczowy w procesie odzyskiwania. Jeżeli z jakiegoś powodu metadanych nie da się odtworzyć, ważne będzie ustalenie kolejności dysków w macierzy, rozmiarów pasków danych oraz sum kontrolnych. Niestety często w panice utraty macierzy, administratorzy popełniają wiele błędów.

Najczęstsze Błędy administratorów:

• Jakiekolwiek zmiany w konfiguracji dysków, powodują w większości przypadków, automatyczną przebudowę macierzy. Trzeba liczyć się z tym, że może to potrwać nawet kilkanaście dni. Jakiekolwiek dalsze przebudowy, lub awarie, mogą doprowadzić do utraty dostępu do danych.
• brak kopii zapasowej. Używanie RAIDu jako kopii zapasowej bardzo często się mści. Bez zastosowania zewnętrznego urządzenia backupowego, łatwo stracić dane z RAIDu.
• brak właściwej konfiguracji Hot Spare. – nośnik nie przejmuje w odpowiedni sposób i automatycznie roli uszkodzonego.
• brak zabezpieczenia pliku parzystości przed błędami podczas zapisu do macierzy (dodatkowe zasilanie pamięci podręcznej)
• uruchamianie macierzy bez kompletu dysków lub zamiana ich kolejności.
• praca z uszkodzonymi dyskami fizycznymi – Praca powinna być dokonywana na obrazach dysków.
• po awarii jednego z dysków, wymiana nie tego co trzeba na nowy, również spowoduje utratę dostępu do danych

Jak widać postępowanie Administratora macierzy, ba niebagatelne znaczenie. Od tego w głównej mierze, zależy trudność odzysku danych. Im więcej niepotrzebnych działań, tym odzyskanie macierzy jest bardziej czaso i pracochłonne, gdyż trzeba odwrócić działania Administratora, a potem odtworzyć działania kontrolera. Oczywiście Nadrzędnym etapem tej całej procedury, jest odzysk danych z uszkodzonych dysków. Dopiero na ich podstawie, można odtworzyć ustawienia i dane całej macierzy RAID5, a w konsekwencji uzyskać użyteczne dane klienta.